Wāween ko ñan kejbarok

Ñe ebin am jolok an edodo am lomnak, kwōjab make iam

Jekdoñ ta eo kwōj ioone—mōk, buromōj, inebata, kōjerbal uno ko rekajur im arkool ak jelōt jen COVID-19—kwōjab aikuj eñtan make iam. Ewōr kein jerbal ko ñan jibañ an jab eñtan am lomnak.

Kakōlle ko kwōn bukōti
Oktak abañ in ejmour in kōmelij ko ñan aoleb. Eñin ej jet men ko ekkā ej melelein ien am kebaak ro jet ñan ebōk jibañ:

Kwe ak ro raurōk ibbam rej ke. . .

• Eñjaak am mōk aoleb ien?
• Eñjaak inebata ak lilulu?
• Metak bar, menokadu, ak biō?
• Elab ak edik am mōñā?
• Ewōr mōlañloñ, metak loje, ak bidodo?
• Kōjerbal arkool ak uno ko rekajur ñan jibañ kwe make?
• Kwōjab kebaak ro mōttam ak nukkum?

Ebin ke am ak an ro raurōk ibbam . . .

• Kōlmenlokjen, ememej, kōmman lomnak?
• Jerkak jen jikin eo kwōj kiki?
• Kōmmani men ko ekkā am kōmmani, einwōt karreo im jerbal ko am?
• Bed iturin armij?

Emōj ke am ak an ro raurōk ibbam eñjaake. . .

• Aitwerōk ak mijak?
• Bōd, buromōj, ak ajjimakeke?
• Einwōt kwōjab kōnaan kōmmani men ko ekkā an emmon ibbam?
• Kūtōtō ak lilulu?
• Lukkun inebata kinCOVID-19?

Ewōr jibañ ñan kwe im armij ro raurok ibbam. Kebaak kim ñan ebōk jibañ rainnin.

Lain in Kall eo an Kejberok + Kajur ebojak in jibañ kwe 24/7: 800-923-4357

Wāween jibañ ko ilo ien am inebata

Elōñ iad ej eñtan kin ejmour in kōmelij ko ad ilo ien COVID-19. Jekdoñ ta eo kwōj ioone, kwōjab aikuj make iam ilo an edodo lomnak eo am. Ewōr wāween ko ñan jibañ kwe make im ro jet—im ewōr kajur ilo am kabōk jibañ.

Kōmmane juon bebe in kejbarok kwe make
Juon bebe in kejbarok kwe make jibañ kwe bebe maanlok ñan ien ko rebin. Kwōmaron lomnak kin wōn ro kwōn kebaak elañe eñtan am lomnak. Kwōmaron bar kobaiki melele ko an taktō ak koonjelor eo am im kōmman kwōn ibben ro raurōk ibbam kin ta eo kwōn kōmmane ñe kwōaikuj jibañ.

Ilo ien am kōmmane juon bebe in kejbarok kwe make, kajitōk men kein ibbam make:

• Ewi wāween aō maron kejbarok na make?
  Jet waanjoñok ko ej en bwe joñan ien am kiki im makūtkūt in ejmour, bed iturin armij ro raurōk ibbam im kwōn bōk kōto in menono ko relab.

• Wōn eo imaron kall ae ilo jabdewōt ien?
  Bukōt armij ro nukkum ak mōttam kwōmaron lōke im kenono ibbeir kin men ko remaron walok ilo aer emmon ak nana.

• Wōn eo imaron kebaak elañe ij aikuj jibañ ko relablok?
  Lomnak wōn eo kwōmaron kall ae elañe kwōj eñjaak am ajlake, inebata, ak buromōj. Mennin emaron armij ro raurōk ibbam, juon coach, rikaki, ak koonjelor.

Lale MentalHealthFirstAid.org ñan melele ko relablok.

Bōk jibañ eo kwōj aikuji

Kwōj ke aikuj jibañ kiō wōt? Ñe kwōj bed ilo uwōta ak kwōj lomnak in manne kwe make ak bar juon armij, kall ae lok Lain in Kall eo an Kejberok + Kajur ebojak, juon Lain in jibañ kin kauwōtata ñe ejab kall ae lok 911 kiō.

Jekdoñ ejab idin jorren, emaron bin am jolok an eñtan am lomnak. Mennin emaron kōmman an bin am kōmmani aikuj ko an mour eo am aoleb raan. Emaron kin kwe make ak kin baamle eo am, jerbal eo am, COVID-19, ak jekjek ko jet rebin.

Ñe ej walok mennin, kwōmaron elo jibañ.

Kabōk injuran in taktō
Kwe ak ro raurōk ibbam ej ke aikuj injuran in taktō? Oregon Health Plan (OHP) ej lewaj injuran in taktō ejellok wonnen ñan armij ro remaron tōbrak. Melelein mennin kwōmaron ebōk jibañ ikijen ejmour in kōmelij jen juon rijerbal ewōr an kabel. Kwōmaron ebōk OHP jekdoñ ñe emōj am kar jab tōbrak moktalok. Kateruru rainnin ilo ONE.Oregon.gov ñe ejab kūrlok 800-699-9075.

OHP ej lewaj jibañ in ejmour in kōmelij im kōjerbal uno ko rekajur kin wonnen eo edik ak ejellok. Bebe in taktō ko an jukjukinbed an OHP ettaer in doulul ko rej kōlaajrak kejbarok ak CCO ko. Bukōt juon ilo jikin eo am.

Melele kin injuran eo am
Elōñ injuran ko rej kolla wonnen jibañ ko ikijen ejmour in kōmelij. Ñe kwe ak armij ro raurōk ibbam ewōr kadede ami injuran ak Medicare, kwōmaron kabōk jibañ. Elōñ bebe in injuran ko rej kolla wonnen koonjel, koonjel an baamle, kōmadmōd kin kōjerbal uno ko rekajur im lablok. Kūrlok bebe in injuran eo am ñan lale ta ko remaron lewaj.

Ñe ewōr am injuran ibben jikin jerbal eo am, emaron wōr juon am Burokraam in jibañ an Rijerbal (Employee Assistance Program, EAP). Burokraam in ej lewaj jibañ in koonjel ejellok wonnen im kōmadmōd ko jet ikijen ejmour in kōmelij im kōjerbal uno ko rekajur. Kajitōk ibben jikin jerbal eo am kin EAP ñan lale jibañ ta eo remaron lewaj.

Kebaak taktō eo am
Taktō eo am emaron jibañ kwe bukōt ta eo enaj emmon tata an jerbal ñan kwe im ro raurōk ibbam. Ilo ien COVID-19, kwōmaron naj maron ebōk jibañ ilo am kōjerbal telehealth (taktō ilo am kōjerbal talebon ak kombutor). Ilo mennin kwōnajj kenono ibben taktō ak koonjelor eo am ilo talebon ak kall ilo bideo.

Kenono ibben armij ro rej kea kin kwe
Emaron jibañ ñan am kebaak ro elabtata aer jelā kin kwe. Ñe ejellok uwōta in lomnak ñan am kenono ibben juon mōttam ak uwaan baamle eo am, kwōn ba lok ñan er wāween aer maron jibañ kwe.

Emaron bar jibañ am kenono ibben bar juon armij eo ej bar ioone ejjā jekjek ko am ak ebar wōr an abañ ko einwōt kwe. Jukjukinbed eo am emaron bar juon jikin eo ej lewaj jibañ im ainemmon. Kwe ak armij eo aurōk ibbam emaron kobalok ñan koonjelor emelele kin manit ko am im ej jen jukjukinbed eo am ak kobalok ñan juon kumi in jibañ ibben ro jet remelele kin ta eo kwōj ioone.

Kabōk jibañ ilo jukjukinbed eo am
Kabōk jibañ iturim

Wāween am maron lelok jibañ ñan ro raurōk ibbam
Kwōmaron jab jelā wāween am jibañ ro raurōk ibbam, ak kwōmaron lelok juon jibañ eo elab ilo am kwalok am kea. Lelok kajitōk ko im roñjak ej jibañ am melele kin ta ko rej eñtan kaki. Kwōmaron bar jibañ er kōmmane juon bebe.

Kajeoñ in likūt men kein ilo lomnak eo am ilo ien am lale ro jet:

• Jibañ ejab melelein kwōj peek armij
  Ilo ien am lelok jibañ im kelet ko im kautiej lomnak ko aer, kwōj kōmmane juon mejatoto eo ewōr kea.

• Bōk ien ñan roñjak
  Juon wāween eo emmon tata ñan kwalok am jibañ ej ilo am roñjak. Juon uwaan baamle eo am ak juon eo aurōk ibbam emaron kōnaan kenono im emaron ba jet men ko rekōmetak. Emaron bin ñan ad jab illu ak inebata kin men ko jej roñ ak rej walok. Am kajitōk ibbeir kin wāween eo rekōnaan jibañ enaj kalikar ñan kwe wāween am maron lelok jibañ.

• Bōk melele joñan am maron kin ta eddo eo ibbeir
  Ilo ien eo kwōnaj melele kin ta eddo eo an armij eo aurōk ibbam, enaj emmonlok am melele. Kwōmaron kabōk melele kin kōmadmōd ko, jibañ in kōkmanmanlok ko, ak uno im kenono ibbeir kin jibañ ko remaron kelet.

Ñe kwe juon rikejbarok, kabōk jibañ ñan kwe make
Aurōk am kejbarok kwe make ñan am maron kajeoñ jibañ ro jet. Emaron jibañ ñan am kenono ibben armij ro remelele. Ewōr kumi in jibañ ko kwōmaron kobalok ibben armij ro rej iooni eddo ko rej einwōt am ibben ro mōttaer im nukkier. Emaron lewaj jibañ ñan am riit kin wāween ko jet kwōmaron ebōk jibañ ñan kwe make.